Šta su limfni čvorovi?

Limfni čvorovi su male strukture u obliku pasulja rasprostranjeni po celom telu koje deluju kao filteri za štetne supstance i otpadne proizvode. Oni sadrže imune ćelije koje igraju ključnu ulogu u borbi protiv infekcija i bolesti. Regija pazuha (aksilarna) je dom za klaster limfnih čvorova koji dreniraju i filtriraju limfnu tečnost iz ruku, grudi i gornjeg dela grudnog koša.

Šta je aksilarna limfadenopatija?

Aksilarna limfadenopatija, obično poznata kao otečeni limfni čvorovi pazuha, može izazvati zabrinutost kod mnogih pojedinaca. Otečeni limfni čvorovi mogu izazvati osetljivost, otok i poteškoće u kretanju zahvaćene ruke. To može dovesti do ograničene pokretljivosti, ometanja jednostavnih zadataka i aktivnosti kao što su podizanje predmeta, vežbanje ili čak oblačenje. Utvrđivanje uzroka kroz medicinsku dijagnozu je ključno za obezbeđivanje odgovarajućeg lečenja.

Koji su uzroci aksilarne limfadenopatije?

Evo nekih uobičajenih uzroka:

• Infekcije kao što su bakterijske, virusne ili gljivične infekcije pazuha, dojke ili ruke mogu dovesti do njegovog uvećanja.
• Infekcija ili povreda obićno izazivaju upalu limfnih čvorova.
• Prisustvo raka. U nekim slućajevima, otečeni limfni čvorovi pazuha mogu ukazivati na prisustvo raka u dojci, limfnom sistemu ili drugim susednim oblastima.
• Autoimuni poremećaji. Određeni autoimuni poremećaji, kao što su reumatoidni artritis ili lupus, mogu izazvati aksilarnu limfadenopatiju.
• Neki lekovi i vakcine mogu izazvati privremeno oticanje limfnih čvorova kao neželjeni efekat.

Koji su simptomi aksilarne limfadenopatije?

Uobičajeni simptomi uključuju:

• Primetno oticanje ili povećanje limfnih čvorova u predelu pazuha.
• Bol ili osetljivost.
• Koža na zahvaċenom području može izgledati crveno ili se oseća toplo zbog upale.
• U teškim slućajevima, otok može ograničiti kretanje ruku.

Dodatni simptomi mogu se pojaviti u zavisnosti od uzroka aksilarne limfadenopatije, kao što su groznica, umor ili neobjašnjivi gubitak težine.

Tipovi aksilarne limfadenopatije

Aksilarna limfadenopatija se može klasifikovati na osnovu različitih kriterijuma, uključujući uzrok, prirodu promena i kliničke karakteristike.

1. Prema uzroku:

• Infektivna: Uzrokovana bakterijskim, virusnim, gljivičnim ili parazitskim infekcijama (npr. tuberkuloza, toksoplazmoza, Epstein-Barr virus).
• Upalna: Povezana sa autoimunim bolestima (npr. reumatoidni artritis, lupus).
• Maligna: Rezultat metastatskog širenja karcinoma (npr. dojke, pluća) ili primarnih malignih bolesti limfnih čvorova (npr. limfomi).
• Reaktivna: Benigna hiperplazija limfnih čvorova kao odgovor na upale ili povrede.

2. Prema prirodi promena:

• Benigna limfadenopatija: Obično izazvana infektivnim ili upalnim procesima, često reverzibilna.
• Maligna limfadenopatija: Obično povezana sa metastazama ili limfoproliferativnim bolestima, karakterisana tvrdim, nepokretnim čvorovima.

3. Prema kliničkim karakteristikama:

• Lokalizovana: Ograničena na aksilarnu regiju, često povezana sa lokalnim problemima (npr. infekcije kože ili dojke).
• Generalizovana: Deo sistemskog procesa koji uključuje limfadenopatiju na više mesta (npr. HIV, limfom).

4. Prema veličini i strukturi:

• Mikroadenopatija: Manji limfni čvorovi (1 cm), sumnjiviji na malignitet.

Određivanje tipa aksilarne limfadenopatije ključno je za pravilnu dijagnozu i lečenje.

Dijagnostikovanje aksilarne limfadenopatije

Dijagnoza aksilarne limfadenopatije obično uključuje kombinaciju istorije bolesti, fizičkog pregleda i dijagnostičkih testova. Pregledi dijagnostičkog procesa:

• Medicinska procena: Započinje se posetom zdravstvenom radniku koji će obaviti fizički pregled i raspitati se o simptomima, istoriji bolesti i nedavnim infekcijama ili povredama.
• Dijagnostički testovi: U zavisnosti od sumnjivog uzroka, mogu se preporučiti dodatni testovi kao što su testovi krvi, snimanje (ultrazvuk, kompjuterska tomografija, magnetna rezonanca i multislajsni skener) ili biopsija da bi se potvrdila dijagnoza. Komjuterska tomografija (CT skener), multislajsni skener (MSCT) i magnetna rezonanca (MR) značajno doprinose dijagnostikovanju aksilarne limfadenopatije preciznom vizualizacijom veličine, oblika i unutrašnje strukture limfnih čvorova. MSCT pruža brzu i detaljnu analizu anatomskih abnormalnosti, dok MR, zahvaljujući boljoj kontrastnoj rezoluciji, omogućava diferencijaciju tkiva i otkrivanje eventualnog maligniteta. CT skener omogućava razlikovanje benignih od malignih promena, identifikaciju eventualnih metastaza i procenu širenja bolesti na okolna tkiva. Kombinacija ovih metoda pomaže u pravovremenom postavljanju tačne dijagnoze i planiranju odgovarajuće terapije.

Lečenje aksilarne limfadenopatije

Lečenje aksilarne limfadenopatije zavisi od osnovnog uzroka. Neki od načina lečenja su:

• Antibiotici: Ako je bakterijska infekcija identifikovana kao uzrok, lečenje obično uključuje kurs antibiotika. Mogu se preporučiti lekovi protiv bolova, antipiretici i adekvatan odmor.
• Hirurška intervencija: Ako se rak otkrije kao uzrok aksilarne limfadenopatije, hirurške mere mogu biti neophodne. Ovo obično uključuje uklanjanje zahvaćenih limfnih čvorova (limfadenektomija) kako bi se sprečilo širenje kancerogenih ćelija.
• Terapija zračenjem: Nakon operacije, radioterapija se može preporučiti kao dodatni tretman za ubijanje svih preostalih ćelija raka i smanjenje rizika od ponovnog pojave.
• Hemoterapija: U naprednijim slučajevima, lekovi za hemoterapiju se mogu primeniti da unište ćelije raka u celom telu, uključujući i limfne čvorove.