Šta je infarkt pluća?

Infarkt pluća, odumiranje jednog ili više delova plućnog tkiva usled nedostatka adekvatnog snabdevanja krvlju. Deo mrtvog tkiva naziva se infarkt. Prestanak ili smanjenje protoka krvi obično je rezultat opstrukcije u krvnom sudu koji opslužuje pluća. Opstrukcija može biti krvni ugrušak koji se formirao u bolesnom srcu i koji je putovao krvotokom do pluća, ili vazdušni mehurići u krvotoku (i jedno i drugo su primeri embolije), ili blokada može biti posledica ugruška koji je nastao u samom krvnom sudu i ostao na mestu gde je nastao (takav ugrušak se naziva tromb). Obično, kada su pluća zdrava, takve blokade ne izazivaju smrt tkiva jer krv pronalazi svoj put alternativnim putevima. Međutim, ako su pluća zagušena, inficirana ili neadekvatno snabdevena vazduhom, infarkt pluća može da prati začepljenje krvnog suda.

Pošto ni plućno tkivo ni pleuralna kesa koja okružuje pluća nemaju senzorne završetke, infarkti koji se javljaju duboko u plućima ne izazivaju bol; oni koji se protežu na spoljašnju površinu uzrokuju prodiranje tečnosti i krvi u prostor između pluća i pleuralne kese. Vrećica se rasteže sa viškom tečnosti i može doći do poteškoća u naduvavanju pluća. Kada je bol prisutan, to ukazuje na zahvaćenost pleure. Bol može biti lokalizovan oko grudnog koša, ramena i vrata, ili može biti niže, blizu mišićne dijafragme koja odvaja grudni koš od abdomena. Jedno objašnjenje za bol je da je to zbog napetosti na osetljivim nervnim završecima u membrani koja oblaže grudni koš. Bol je najjači pri udisanju.

Simptomi infarkta pluća

Simptomi infarkta su uglavnom pljuvanje krvi, kašalj, groznica, umerene poteškoće u disanju, pojačan rad srca, trljanje pleure, oslabljeni zvukovi daha i tup zvuk. Krv pokazuje povećanje broja belih krvnih zrnaca i brzinu sedimentacije (zgrušavanje crvenih krvnih zrnaca).

Infarktima koji ne zarastu u roku od dva ili tri dana obično je potrebno dve do tri nedelje da se zaleče. Mrtvo tkivo se zamenjuje ožiljnim tkivom.

Koji su tipovi infarkta pluća?

Infarkt pluća može se klasifikovati prema različitim kriterijumima, ali se obično razmatra u kontekstu svog uzroka i prirode oštećenja. Glavne kategorije uključuju:

• Hemoragični infarkt pluća. Ovaj tip infarkta pluća je najčešći i obično je povezan sa plućnom embolijom. Karakteriše se nakupljanjem krvi u zahvaćenom području pluća zbog začepljenja krvnog suda, što dovodi do ishemije i naknadne nekroze plućnog tkiva. Hemoragični infarkt pluća je često praćen krvarenjem u zahvaćenom tkivu zbog oslobađanja zarobljenih krvnih zrnaca iz oštećenih kapilara.
• Anemični (ishemijski) infarkt pluća. Ovaj tip infarkta je manje uobičajen i javlja se kada je došlo do potpunog prekida protoka krvi u segmentu pluća, što dovodi do ishemije bez značajnog krvarenja. U anemičnom infarktu, zahvaćeno područje pluća postaje bledo zbog nedostatka krvi.
• Septički infarkt pluća. Septički infarkt nastaje kada embolija sadrži infektivni agens, kao što su bakterije ili gljivice. Ovo može dovesti do infekcije u zahvaćenom području pluća, što komplikuje stanje jer zahteva dodatno lečenje antibioticima ili antifungalnim lekovima.

Uzroci i kontekst

• Plućna embolija: Glavni uzrok infarkta pluća je tromboembolija, gde krvni ugrušak blokira plućnu arteriju ili njene grane.
• Vaskulitis: Upala krvnih sudova može dovesti do začepljenja i naknadnog infarkta.
• Tumori: Tumorske mase koje rastu unutar ili oko krvnih sudova mogu izazvati infarkt kompresijom ili infiltracijom krvnog suda.

Dijagnostikovanje infarkta pluća

Pri dijagnostikovanju infarkta pluća najznačajniju ulogu imaju CT skeniranje i MR.

CT skeniranje (kompjuterizovana tomografija) plućne angiografije je standard za dijagnostikovanje plućne embolije i infarkta pluća. MR (magnetna rezonanca) može pružiti dodatne informacije o prirodi oštećenja tkiva. Ventilaciono-perfuzijski sken može pomoći u proceni protoka krvi i ventilacije u plućima.

Lečenje

Lečenje infarkta pluća varira u zavisnosti od osnovnog uzroka i težine stanja. Osnovni terapijski pristup podrazumeva primenu antikoagulanata za plućnu emboliju, antibiotika za septički infarkt, i podršku respiratornoj funkciji u slučajevima ozbiljnih komplikacija.

Pored navedenih terapijskih opcija, mogu se primeniti i druge metode lečenja u skladu sa specifičnim potrebama pacijenta. To može uključivati primenu analgetika za ublažavanje bola, terapiju kiseonikom radi poboljšanja respiratorne funkcije, ili čak hirurške intervencije u slučajevima kada je to neophodno za uklanjanje uzroka infarkta.

Važno je naglasiti da se lečenje infarkta pluća treba prilagoditi individualnim potrebama svakog pacijenta i sprovoditi pod pažljivim nadzorom medicinskog osoblja. Redovne procene stanja i pravovremena reakcija na promene mogu značajno poboljšati ishod lečenja i ubrzati proces oporavka.